aan

aan¹{{/term}}

I 〈bijvoeglijk naamwoord〉

1 [zich aan het lichaam bevindend] on

2 [zich tegen iets aan bevindend] against ⇒ on to

3 [in werking, brandend] on

4 [aan de gang] on

♦voorbeelden:

1   een vrouw met een groene jurk aan • a woman in a green dress

3   de kachel is aan • the stove is on

4   het is weer dik aan tussen hen • it's on again between them

¶   daar is niets van aan • there's not a word of truth in that

     daar is niets aan • 〈gemakkelijk〉 there's nothing to it; (it's a) piece of cake; 〈saai〉 it's a waste of time; 〈niet stuk〉 there's nothing the matter with it

II 〈bijwoord〉

1 [na plaatsaanduidend bijwoord] 〈vaak onvertaald, zie voorbeelden〉

2 [in samengestelde werkwoord] 〈vaak onvertaald, zie voorbeelden〉

3 [op genoemde wijze] 〈vaak onvertaald, zie voorbeelden〉

4 [+ wat] about ⇒ around, away

♦voorbeelden:

1   daar heeft zij niets aan • that's (of) no use to her

     daar zijn we nog niet aan toe • we haven't got that far yet

     〈figuurlijk〉 zij weet niet waar zij aan toe is • she doesn't know where she stands

2   stel je niet zo aan! • stop carrying on like that!

3   rustig aan! • calm down!, take it easy!

4   ik rotzooi maar wat aan • I'm just messing about

¶   er goed/beroerd aan toe zijn • be (doing) well, be in a bad way

     van nu af aan • from now on

     van voren af aan • from the beginning

     van jongs af aan • from childhood

     jij kunt ervan op aan dat … • you can count on it that …

————————

aan²{{/term}}

〈voorzetsel〉

1 [met betrekking tot een fysieke verbondenheid] on ⇒ at, by

2 [met betrekking tot een figuurlijk verbondenheid] by, with

3 [bij werkwoord die een beweging aanduiden] to

4 [tengevolge van] of, from

5 [wat betreft] of

6 [in de macht van] up to

♦voorbeelden:

1   vruchten aan de bomen • fruit on the trees

     aan een krant werken • work on a newspaper

     Koen stond aan het raam • Koen stood at the window

     aan zee/de kust/een gracht wonen • live by the sea/on the coast/on a canal

2   dag aan dag • day by day

     doen aan • do, go in for

     twee aan twee • two by two

3   hij gooide het kopje aan stukken • he smashed the cup (to pieces)

     hij geeft les aan de universiteit • he lectures at the university

     er is geen beginnen aan • that's impossible

     aan wal gaan • go ashore

     aan het werk gaan aan iets • go to work on something

     hoe kom je aan dat spul? • how did you get hold of that stuff?

4   sterven aan een ziekte • die of a disease

5   een tekort aan kennis • a lack of knowledge

6   het is aan mij ervoor te zorgen dat … • it's up to me to see that …

     dat ligt aan haar • 〈haar fout〉 that's her fault

¶   aan de drank zijn • have taken to drink

     hij heeft het aan zijn hart • he's got heart trouble

     hij is aan het joggen • he's out jogging

     hij is aan het strijken • he's (busy) ironing

     ze zijn aan vakantie toe • they could do with a holiday